หนี้สูญคืออะไร คลิกอ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่
หนี้สูญคืออะไร คลิกอ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่
หนี้สูญ หมายถึง ลูกหนี้ที่ได้ติดตามทวงถามจนถึงที่สุดแล้ว แต่ไม่ได้รับชำระหนี้และได้ตัดจำหน่ายออกจากบัญชี
การจัดการหนี้สูญเป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อความมั่นคงทางการเงินขององค์กร เพื่อให้การจัดการการเงินมีความแม่นยำและช่วยให้ผู้บริหารตัดสินใจได้อย่างมีประสิทธิภาพเมื่อเผชิญกับหนี้ที่ไม่สามารถชำระคืนได้
สามารถดูวิธีการบันทึกบัญชีเกี่ยวกับหนี้สงสัยจะสูญ และหนี้สูญ ตามขั้นตอนด้านล่าง
ต้องการดูวิธีการบันทึกบัญชีที่สมุดบัญชีรายวันโดยตรง คลิกที่นี่
ขั้นตอนที่ 1 การตั้งสำรองหนี้สงสัยจะสูญ
ขั้นตอนที่ 1 การตั้งสำรองหนี้สงสัยจะสูญ
วิธีการประมาณหนี้สงสัยจะสูญสามารถทำได้ 3 วิธีได้แก่
(1) วิธีอัตราร้อยละของยอดขายเชื่อสุทธิ
(2) วิธีอัตราร้อยละของลูกหนี้ที่ค้างชำระจำแนกตามอายุของลูกหนี้
(3) วิธีพิจารณาลูกหนี้เป็นแต่ละราย โดยกิจการต้องรับรู้จำนวนหนี้สงสัยจะสูญเป็นค่าใช้จ่ายในงบกำไรขาดทุน
ตัวอย่าง การบันทึกบัญชีการตั้งหนี้สงสัยจะสูญ
บริษัทได้ทำการประมาณการความสามารถในการชำระหนี้ของลูกหนี้การค้า โดยใช้หลักวิธีอัตราร้อยละของลูกหนี้ที่ค้างชำระจำแนกตามอายุของลูกหนี้ (สามารถใช้วิธีอื่นได้ตามความเหมาะสมของกิจการ) ได้จำนวนหนี้สงสัยจะสูญเป็นมูลค่า 10,000,000 บาท
เนื่องจากการประมาณการหนี้สงสัยจะสูญไม่สามารถนำมาถือเป็นรายจ่ายทางภาษีได้ ตอนจัดทำกระดาษทำการในการคำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคล ต้องนำหนี้สงสัยจะสูญมาบวกกลับในกำไรทางบัญชี ก่อนคำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคลดังนี้
กำไรทางบัญชี 20,000,000 บาท
(บวก) หนี้สงสัยจะสูญ 10,000,000 บาท
กำไรทางภาษี 30,000,000 บาท
ขั้นตอนที่ 2 การตัดจำหน่ายหนี้สูญ
ขั้นตอนที่ 2 การตัดจำหน่ายหนี้สูญ
การตัดจำหน่ายหนี้สูญ หากลูกหนี้ยังไม่ชำระหนี้เมื่อครบกำหนดแล้ว และกิจการได้มีการดำเนินการทวงถามหนี้จากลูกหนี้จนถึงที่สุดแล้ว และคาดหมายได้ค่อนข้างแน่นอนว่าจะไม่ได้รับชำระหนี้ ให้กิจการจำหน่ายลูกหนี้ออกจากบัญชี และปรับลดค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญที่เกี่ยวข้อง (ถ้ามี)
ตัวอย่าง การบันทึกบัญชีการตัดจำหน่ายหนี้สูญ
2.1 การบันทึกบัญชีการตัดจำหน่ายหนี้สูญ (เป็นรายจ่ายทางภาษี)
2.1 การบันทึกบัญชีการตัดจำหน่ายหนี้สูญ (เป็นรายจ่ายทางภาษี)
ในกรณีดำเนินการ ตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดในกฎกระทรวง ฉบับที่ 186 (พ.ศ.2534)
2.1.1 กรณีตั้งสำรองหนี้สงสัยจะสูญไว้
2.1.1 กรณีตั้งสำรองหนี้สงสัยจะสูญไว้
จากข้อมูลข้างต้น บริษัททำการตั้งหนี้สงสัยจะสูญเป็นมูลค่า 10,000,000 บาทไว้แล้ว ตามตัวอย่าง การบันทึกบัญชีการตั้งหนี้สงสัยจะสูญ และคาดหมายว่าจะมีลูกหนี้รายหนึ่งไม่สามารถชำระคืนได้อย่างแน่นอนเป็นจำนวนเงิน 1,000,000 บาท บริษัทสามารถตัดจำหน่ายหนี้สูญได้ทันที
ตัวอย่าง การบันทึกบัญชีการตัดจำหน่ายหนี้สูญ
และกลับรายการค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ
สามารถใช้สิทธิการตัดหนี้สูญโดยนำมาเป็นรายจ่ายทางภาษีได้ในปีนั้น (หากได้ปฏิบัติตามเกณฑ์ทางภาษี) โดยหักออกจากกำไรทางบัญชีก่อนคำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคล ดังนี้
กำไรทางบัญชี 5,000,000 บาท
(หัก) ตัดจำหน่ายหนี้สูญ 1,000,000 บาท
กำไรทางภาษี 4,000,000 บาท
2.2 การบันทึกบัญชีการตัดจำหน่ายหนี้สูญ (ไม่เป็นรายจ่ายทางภาษี)
2.2 การบันทึกบัญชีการตัดจำหน่ายหนี้สูญ (ไม่เป็นรายจ่ายทางภาษี)
การบันทึกบัญชีการตัดจำหน่ายหนี้สูญในกรณีไม่ดำเนินการตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดในกฎกระทรวง ฉบับที่ 186 (พ.ศ.2534) (ไม่เป็นรายจ่ายทางภาษี)
2.2.2 กรณีไม่ตั้งค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ
2.2.2 กรณีไม่ตั้งค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ
กรณีไม่ตั้งค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ บริษัทสามารถตัดจำหน่ายหนี้สูญได้ทันที
ตัวอย่าง การบันทึกบัญชีการตัดจำหน่ายหนี้สูญ
ไม่สามารถใช้สิทธิการตัดหนี้สูญมาเป็นรายจ่ายทางภาษีได้ โดยต้องบวกกลับหนี้สูญในกำไรทางบัญชีก่อนคำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคล ดังนี้
กำไรทางบัญชี 5,000,000 บาท
(บวก) ตัดจำหน่ายหนี้สูญ 1,000,000 บาท
กำไรทางภาษี 6,000,000 บาท
ขั้นตอนที่ 3 การบันทึกบัญชีหนี้สูญได้รับคืน
ขั้นตอนที่ 3 การบันทึกบัญชีหนี้สูญได้รับคืน
หากลูกหนี้ที่กิจการตัดจำหน่ายไปแล้วกลับมาชำระหนี้ให้แก่กิจการ ให้กิจการโอนกลับบัญชีลูกหนี้และค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ (ถ้ามี) ที่เกี่ยวข้องด้วยจำนวนเงินที่ได้รับกลับคืน พร้อมบันทึกรายการรับชำระหนี้จากลูกหนี้
ตัวอย่าง การบันทึกบัญชีหนี้สูญได้รับคืน
3.1 การบันทึกบัญชีหนี้สูญได้รับคืน (เป็นรายจ่ายทางภาษี)
3.1 การบันทึกบัญชีหนี้สูญได้รับคืน (เป็นรายจ่ายทางภาษี)
การบันทึกบัญชีหนี้สูญได้รับคืนในกรณีตัดจำหน่ายหนี้สูญ ดำเนินการตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดในกฎกระทรวงฉบับที่ 186 (พ.ศ.2534)
3.1.1 กรณีตั้งค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ
3.1.1 กรณีตั้งค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ
จากตัวอย่างที่ 2.1.1 ลูกหนี้ที่ได้ตัดจำหน่ายเป็นหนี้สูญไปแล้ว นำเงินมาชำระ
โดยหนี้สูญได้รับคืนนำไปแสดงในงบกำไรขาดทุนในหัวข้อรายได้อื่น จะไม่มีผลต่างระหว่างบัญชีกับภาษีอากร
3.1.2 กรณีไม่ตั้งค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ
3.1.2 กรณีไม่ตั้งค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ
จากตัวอย่างที่ 2.1.2 ลูกหนี้ที่ได้ตัดจำหน่ายเป็นหนี้สูญไปแล้ว นำเงินมาชำระ
โดยหนี้สูญได้รับคืนนำไปแสดงในงบกำไรขาดทุนในหัวข้อ รายได้อื่น จะไม่มีผลต่างระหว่างบัญชีกับภาษีอากร ประมวลรัษฎากรตามมาตรา 65 ทวิ (9) วรรคสอง หนี้สูญรายใดได้ นำมาคำนวณเป็นรายได้แล้วหากได้รับชำระในภายหลังก็มิให้นำมาคำนวณเป็นรายได้อีก
3.2 การบันทึกบัญชีหนี้สูญได้รับคืน (ไม่เป็นรายจ่ายทางภาษี)
3.2 การบันทึกบัญชีหนี้สูญได้รับคืน (ไม่เป็นรายจ่ายทางภาษี)
การบันทึกบัญชีหนี้สูญได้รับคืนในกรณีตัดจำหน่ายหนี้สูญ ไม่ดำเนินการตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดในกฎกระทรวง ฉบับที่ 186 (พ.ศ.2534)
3.2.1 กรณีตั้งค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ
3.2.1 กรณีตั้งค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ
จากตัวอย่างที่ 2.2.1 ลูกหนี้ที่ได้ตัดจำหน่ายเป็นหนี้สูญไปแล้ว นำเงินมาชำระ
โดยหนี้สูญได้รับคืนดังกล่าว จะไม่มีผลต่างระหว่างบัญชีกับภาษีอากร
3.2.2 กรณีไม่ตั้งค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ
3.2.2 กรณีไม่ตั้งค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ
จากตัวอย่างที่ 2.2.2 ลูกหนี้ที่ได้ตัดจำหน่ายเป็นหนี้สูญไปแล้ว นำเงินมาชำระ
โดยหนี้สูญได้รับคืนนำไปแสดงในงบกำไรขาดทุนในหัวข้อรายได้อื่น พร้อมบันทึกรายการรับชำระหนี้จากลูกหนี้ แต่เนื่องจากการตัดหนี้สูญ กรณีนี้ไม่ถือเป็นรายจ่ายในทางภาษีเสมือนหนึ่งทางภาษียังมีลูกหนี้ที่บริษัทรอรับชำระอยู่ ต่อมาภายหลังได้รับชำระหนี้จากลูกหนี้จึงไม่ต้องนำหนี้ที่ได้รับชำระดังกล่าวมารวมคำนวณเป็นรายได้เพื่อเสียภาษีเงินได้นิติบุคคลแต่อย่างใด โดยหักออกจากกำไรทางบัญชีก่อนคำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคลดังนี้
กำไรทางบัญชี 3,000,000 บาท
(หัก) หนี้สูญได้รับคืน 1,000,000 บาท
กำไรทางภาษี 2,000,000 บาท
- จบขั้นตอนวิธีการบันทึกบัญชีเกี่ยวกับหนี้สงสัยจะสูญ และหนี้สูญ -
บทความและคู่มืออื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับวิธีการบันทึกบัญชีเกี่ยวกับหนี้สงสัยจะสูญ และหนี้สูญ